İlham Aliyev Zengilan’da 2. Ulusal Şehir Planlama Forumu’na katıldı

2023,

İlham Aliyev Zengilan’da 2. Ulusal Şehir Planlama Forumu’na katıldı

BM Habitat Programı (UN-HABITAT) ve Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Şehir Planlama ve Mimarlık Komitesi işbirliğiyle düzenlenen “Şehir Planlama Haftası 2023” etkinlikleri kapsamında 29 Eylül’de “Sürdürülebilir Kalkınma Haftası” konulu 2. konferans düzenlendi. Ekonomik kalkınmanın itici gücü ve eşitsizliklerle mücadelede şehirler” konulu konferans Zengilan’da düzenlendi. Ulusal Kentsel Gelişim Forumu’nun açılış töreni gerçekleştirildi.

Forumun açılış törenine Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev katıldı.

Etkinlikte Devlet Başkanı bir konuşma yaptı.

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Konuşması

– BM Yerleşim Programının Onurlu İcra Direktörü.

Değerli konuklar, bayanlar ve baylar.

Zengilan’a hoş geldiniz. Sizleri burada, Azerbaycan’ın kadim bölgesinde, Doğu Zangezur’da hoş karşılıyorum. Bugün Azerbaycan’ın tüm Karabağ bölgesi gibi bu bölge de sıfırdan yeniden inşa ediliyor.

Öncelikle tüm misafirlerimize teşekkür etmek istiyorum. Bugün burada 53 ülkeden misafirlerimiz var. Bugün 200’e yakın yabancı konuk ve toplam 400 katılımcı aramızda. Bu bizim ikinci Azerbaycan Ulusal Şehir Planlama Forumumuzdur, dostluğumuzun bir tezahürüdür. İşgal sırasında tamamen yok edilen toprakların yeniden inşası ortak çıkarımızın bir tezahürüdür.

Özellikle, girişimlerimizi sürekli desteklediği ve şehir planlaması konusunda değerli tavsiyeler verdiği için genel müdürümüze teşekkür etmek istiyorum. Sıfırdan yeni şehirler ve köyler inşa ediyoruz. Bu nedenle eski yerleşimcilerimiz için en iyi koşulları yaratmak için burada modern teknolojileri uygulamalıyız. Bazıları çoktan geri döndü.

Geçtiğimiz yıl Ağdam’da ilk Şehir Planlama Forumu’nu gerçekleştirdik. O şehir de işgal sırasında yıkıldığı için sıfırdan yeniden inşa ediliyor.

Zengilan, kurtarılan bölgeler arasında yerlerinden edilmiş kişilerin evlerine döndükleri ilk bölge. Geçtiğimiz baharda Agali’nin “akıllı köyüne” hayat geri döndü – bunu burada videoda gördünüz -. Orada yaşayanlar mutlu bir şekilde yaşıyor. Agali köyüne, sakinlerin dönüşünden önce ve sonra birçok kez gittim. Oraya dönen insanların köklerine nasıl bağlandığına şahit oldum. Vatanını hiç göremeyen genç nesil geri döndü. Bu, Azerbaycan halkının köklerine ne kadar derinden bağlı olduğunu gösteriyor. Tüm eski ÜİYOK’ler topraklarımızın kurtarılmasını ve geri dönme fırsatını sabırsızlıkla bekliyorlardı. 30 yıl boyunca Ermenistan tarafından bu fırsattan mahrum bırakıldılar. Ancak biz bu işgale üç yıl önce son verdik.

Zengilan bugün uluslararası bir etkinliğe ev sahipliği yapıyor. Yeniden inşa edilen Kongre Merkezi dün açıldı. Sadece bu bina değil, Zengila’nın çeşitli yönlerinde de aktif çalışmalar sürüyor. Dediğim gibi ilk “akıllı köy” Zengilan ilçesinde bulunuyor. Bu şehrin master planı zaten onaylanmış durumda. Altyapıya çok para ayırdık, birçok konut projesi hayata geçiyor. 2025 yılında, belki biraz daha erken, Zengilan şehrinin ilk sakinleri geri dönecek.

Zengila’yı coğrafi konumu gereği önemli bir ulaşım merkezi olarak görüyoruz. Zengilan ulaşım koridorları üzerinde yer aldığından Zengilan Uluslararası Havalimanı’nın inşası bu bölgenin kalkınmasında önemli bir faktör olmuştur. İnsanların ulaşımını kolaylaştıracak. Gelecekte Zengilan’a yabancı turist sayısının çok olacağına eminim. Çünkü bu bölge Azerbaycan’ın en güzel köşelerinden biridir. Ormanları, nehirleri, gölleri ve eşsiz ekosistemiyle Zengilan en büyük varlıklarımızdan biridir. Zamanla en popüler turistik destinasyon haline geleceğinden eminim.

Zengilan Uluslararası Havalimanı, kurtarılan bölgelerde inşa edilen ikinci havalimanıdır. Şu anda Laçin’de üçüncüsü yapılıyor, iki yıl içinde o havalimanı da hizmete girecek.

Aynı zamanda Sovyet döneminde var olan demiryolu hattını da restore ediyoruz. Çünkü işgal sırasında o demiryolları Ermeni güçleri tarafından yıkıldı. Bugün Horadiz’den Zengilan’a uzanan demiryolunun inşaatı aktif bir aşamada ve bu ulaşım koridorunun bu önemli kısmı da yakında hazır olacak. Bu, Azerbaycan’ın ana topraklarını Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlayacak bir projedir. Oradan demiryolu İran ve Türkiye’ye geçerek en sonunda Avrupa’ya ulaşacak. Bu projeyi yakın zamanda hayata geçireceğiz. Yani Zengilan çok önemli bir ulaşım merkezi olacak. Demiryolu hatları, havaalanı – günümüzde bu yönde altı ve dört şeritli otoyollar yapılıyor. Başkent Bakü’den itibaren tüm bu yönlere 2.000 kilometreden fazla yeni otoyol inşa ediliyor. Yani bu

Zengilan’da sadece pilot konut projesi değil, aynı zamanda pilot tarım projesini de hayata geçiriyoruz. “Dost Agropark” adı verilen bu proje, Azerbaycan ve Türk şirketlerinin ortak girişimi olup, bu tarım parkı halihazırda faaliyettedir. Zengilan’ın gelecekte Azerbaycan’ın gıda güvenliğine katkı sağlayacağına inanıyorum. Halihazırda 6.000 adet Angus sığırı ithal edilmiş olup, bu sayının 10.000’e çıkarılması planlanmaktadır. Burada Laçin ve Kelbecer’de geniş yeşil alanlar mevcut olup, geçmişte bu bölgede büyükbaş hayvancılık gelişmiştir. Yani burada bu potansiyel var.

Aynı zamanda yeni işler yaratılıyor çünkü buraya, evlerine, memleketlerine dönen insanlara iş sağlanması gerekiyor. Büyük Geri Dönüş Programımızın ayrılmaz bir parçası istihdamın yanı sıra düşük faizli, imtiyazlı kredilerin sağlanması ve elbette sosyal altyapının inşasıdır. Zengilan’da büyük bir okul binasının inşaatı halihazırda sürüyor. Zengilan Camii’nin inşaatı tamamlanmak üzere. Ermeniler tarafından yıkılan antik caminin yanına inşa edilmiştir. İşgal altındaki topraklarımızın tamamındaki 67 caminin 65’i yıkılmış, 2’si ise yarı yıkılmış durumdadır. Bu elbette Azerbaycan’a yönelik şehir katliamının ve kültür katliamının bir tezahürüdür.

Bugün bu toprakların sahipleri yani gerçek sahipleri geri dönmüş, hızlı bir gelişme yaşanıyor. Büyük Dönüş Programı’ndan bahsetmişken, kurtarılan tüm alanların restorasyonunu kapsadığını söyleyebilirim. Sadece restore etmek için değil, burada modern teknolojiler, “akıllı şehir” ve “akıllı köy” inşa ediliyor. Burada şehir planlamasının en modern örnekleri kullanılıyor.

İkinci Karabağ Savaşı’nın sona ermesinin ardından Azerbaycan bütçesinden yeniden imar çalışmalarına 7 milyar ABD doları harcandı. Gelecek yıl için planladığımız minimum bütçe 2,4 milyar dolar olacak. Bu elbette parlamentoda tekrar görüşülecek ve dediğim gibi Azerbaycan bunu kendi devlet fonları pahasına uyguluyor. Hiçbir maddi destek almıyoruz, hiçbir maddi yardım almıyoruz. Buradaki istisna iki kardeş ülkedir; Özbekistan ve Kazakistan cumhurbaşkanları bize çok cömertçe bir okul ve sanat merkezi hediye ettiler. Özbekistan Fuzuli’de bir okul inşa etti, bir diğeri de tamamlanmak üzere.

Yani bu Azerbaycan için çok büyük bir mali yüktür. Ancak Büyük Dönüş Programını yürütmek bir numaralı önceliğimizdir.

İnsanlar Ermeni işgalinden çok acı çektiler, zor şartlarda yaşadılar, manevi zorluklarla karşılaştılar. Haklarından mahrum bırakıldılar, vatanlarından mahrum bırakıldılar, mezarlıklarını ziyaret etmekten mahrum bırakıldılar. Bu arada mezarlıkların büyük bir kısmı işgalci güçler tarafından tamamen tahrip edildi. 30 yıldır buraya dönmek için bu fırsatı bekliyorlar. Şanlı Zaferimizle sonuçlanan İkinci Karabağ Savaşı onlar için bu koşulları yarattı. Bugün onları bir an önce buralara geri döndürmemizi bekliyorlar.

Büyük Geri Dönüş Programı ve uygulanması, eski ÜİYOK’lerin Laçin ili, Fuzuli ilçesi, Ağalı köyü, Taliş ve Zabukh köylerine geri dönmesini mümkün kılmıştır. Yani bugün 8 il ve 92 köyün nazım planı onaylanmış, 30 köyün temeli atılmış durumda. Önümüzdeki yıllarda özellikle Şuşa ve diğer şehirlerde çok büyük, büyük ölçekli konut projeleri hayata geçirilecek. Bu programımızın bir parçası.

Bir diğer unsur ise altyapıdır. Mesela dün Zengilan’da 10 megavatlık yeni bir hidroelektrik santralinin açılışını yaptım. Ancak önümüzdeki altı ay içinde kapasitesi 40 megawatt’a çıkarılacak. Bugün kurtarılmış bölgelerde halihazırda 90 megavat hidroelektrik enerji sağlanıyor. Yani serbest bırakılan tüm alanlarımız tekrar merkezi ağımıza bağlanıyor ve tam entegre oluyor. Kurtarılmış bölgelerimizin hidroelektrik enerjisi hacmi bu yıl sonunda 170 megavat, 2024 sonunda ise 270 megavat olacak. Bu da elbette yeşil enerji gündemimize büyük katkı sağlayacak. Çünkü Doğu Zengezur ve Karabağ’da 10 bin megavatlık yeşil enerji potansiyeli var. Buna güneş, rüzgar ve hidroelektrik santralleri de dahildir. Bu Azerbaycan’ın potansiyelinin küçük bir kısmıdır. Hazar Denizi’nin Azerbaycan sektöründeki rüzgar enerjisi potansiyeli 157 gigawatt’tır. Yakında Azerbaycan yeşil enerji ihraç eden bir ülke haline gelecektir. Yeşil hidrojen bile ihraç edilecek. Ön hesaplamalara göre potansiyelimiz çok büyük. Güneş enerjisinde ise Cebrayıl ilçesinde 240 megavat kapasiteli yeni bir santral yakın zamanda hayata geçecek. İnşallah önümüzdeki yıl bu projeye başlayacağız.

Enerji potansiyeli, ulaşım, konut projeleri, bunların hepsi gündemimizin bir parçası. Önümüzdeki üç yıl içinde tüm görev ve hedefleri gerçekleştireceğimize ve 100.000’den fazla eski ÜİYOK’ü evlerine geri döndüreceğimize eminim. Bu arada, şimdiden 2 bin 300 yerinden edilmiş kişinin evlerine döndüğünü, yıl sonuna kadar bu sayının 5 bin 500’e ulaşacağını da belirteyim.

Dikkatinize sunmak istediğim bir diğer konu da Ermenistan’ın işgalinden zarar gören yerleşimcilerimizin 30 yıl boyunca Azerbaycan’ın farklı bölgelerinde yaşamış olmalarıdır. Hükümet onlara her yıl yeni konut projeleri hayata geçirmek, yeni yerleşim yerleri inşa etmek için 300-500 milyon dolar ayırıyor. 300.000’den fazla ülke içinde yerinden edilmiş kişiye iyi koşullar, yeni apartmanlar ve evler sağlandı. Ama topraklarımız özgürleşir özgürleşmez bir anket yaptık ve bunların büyük çoğunluğu evlerine dönmek istediklerini ifade etti. Bugün zaten geri dönmek isteyenlerin oluşturduğu bir kuyruk var. Bakü’den, ülkemizin ikinci büyük şehri Sumgait’ten, Gence’den ve diğer bölgelerden dönmek istiyorlar. Şehirlerden köylere dönmek istiyorlar. Yani doğru değerlendirilmesi gerekiyor. Bugün herkes kentleşmeden bahsediyor. Bu konumuz da var. Bu sorunu uzun yıllardır yaşıyoruz, insanlar bölgelerden, köylerden şehre taşınıyor. Çünkü şehirde daha fazla iş ve istihdam olanağı var ve kendileri için daha iyi koşullar yaratmak istiyorlar. Ama bugün Bakü, Sumgait, Gence, Mingeçevir ve diğer şehirlerden köylere akın olduğuna şahit oluyoruz. Bu her şeyden önce Azerbaycan halkının Anavatanına ne kadar bağlı olduğunu gösteriyor. Kendi memleketlerinde, atalarının memleketinde yaşamak istiyorlar. Diğer şehirlerden köylere bir akış var. Bu her şeyden önce Azerbaycan halkının Anavatanına ne kadar bağlı olduğunu gösteriyor. Kendi memleketlerinde, atalarının memleketinde yaşamak istiyorlar. Diğer şehirlerden köylere bir akış var. Bu her şeyden önce Azerbaycan halkının Anavatanına ne kadar bağlı olduğunu gösteriyor. Kendi memleketlerinde, atalarının memleketinde yaşamak istiyorlar.

İnanıyorum ki, bugün Zengilan’da ve önümüzdeki günlerde Bakü’deki Forum’da sadece kentsel planlama ve kalkınma konusunda deneyim alışverişi değil, aynı zamanda bölgenin geleceği hakkında da tartışmalar yapılacaktır. Bu bölgenin geleceğini nasıl görüyoruz? 30 yıldır bize karşı etnik temizlik, işgal ve topraklarımızın tahrip edildiğini, bir milyondan fazla Azerbaycanlının yerinden edildiğini dikkatinize sunmak isterim. Bunlardan 200.000’den fazlası mevcut Ermenistan topraklarından sınır dışı edildi. Şehirlerimiz, köylerimiz yıkıldı. İşgalci güçler otuz yıl boyunca buraya dönmemize izin vermedi ve uluslararası toplumun sorunun barışçıl yollarla çözülmesi yönündeki tüm çabalarını engelledi. Düşünebiliyor musunuz, 1992’den 2020’ye kadar müzakereler yapıldı. sonsuz, anlamsız müzakereler yapıldı ve sonuçları sıfırdı. Müzakerelere aracılık eden ülkelere baktığımızda, isteselerdi bunu çok daha önce başarabileceklerini görürüz. Bakın, BM Güvenlik Konseyi’nin üç daimi üyesi, üç nükleer ülke; eski Minsk Grubu’nun eşbaşkanlarıydılar. Görevi işgale son vermek olan grup, AGİT çatısı altında yürütülüyordu. Ama bizim için başka bir yasal çerçeve daha vardı. BM Güvenlik Konseyi’nin topraklarımızın kayıtsız şartsız ve tamamen işgalden kurtarılmasını talep eden 4 kararı vardı. 1993 yılında kabul edildiler. Kağıt üzerinde kaldılar. Çünkü siyasi irade yoktu ve Ermenistan’ın bunu istemediği biliniyordu. Statükoyu sonsuza kadar korumak istiyorlardı. Topraklarımızı kendi kontrolleri altında tutmak istiyorlardı. Onlar bu yerlerde Burası da dahil Zengilan’da kaçak yerleşim gerçekleştirdiler. Zengilan’da bunun çok yaygın olmaması muhtemeldir, ancak Laçin, Kelbecer ve Şuşa’ya binlerce kaçak sakin yerleştirildi. Ortadoğu’dan ve diğer ülkelerden diaspora tarafından davet edildiler.

Ermenistan uluslararası hukukun normlarını ve kurallarını büyük ölçüde ihlal etti. Cenevre Sözleşmesine göre suç işledi. Ancak uluslararası toplum bu ülkeye karşı herhangi bir yaptırım uygulamadı. Hiçbir zaman kamuoyu önünde kınanmadılar. Askerlerini topraklarımızdan çekmeleri konusunda açıkça çağrıda bulunmadılar.

Dolayısıyla İkinci Karabağ Savaşı’nın başlaması sadece Ermenistan’ın işgal politikasıyla ilgili değildi, bu sorunu çözme yetkisine sahip ülkelerin ihmaliydi. Barış sağlanabilirdi, mümkündü. Azerbaycan müzakere masasında her zaman yapıcı davrandı. Adaletin yeniden tesis edilmesi için 28 yıl bekledik. Sonuç olarak bunu kendimiz yapmak zorunda kaldık. 44 günde bunu başardık. 44 günlük savaş kaçınılmazdı. Birincisi yukarıda sıraladığım nedenlerden dolayı, ikincisi ise Ermenistan bu konunun dondurulmasını istedi. Azerbaycan’da yeni neslin Karabağ’ı unutacağına inanıyordu. Ama büyük bir hata yaptılar. Bugün Fuzuli’de, Laçin’de, Zabüh’te, Ağalı’da, Taliş’te okuyan yüzlerce okul çocuğu bu toprakları görmedi. Çünkü bu tarihi ve bu toprakları Azerbaycan halkının hafızasından hiç kimse silemez. Açıktı ki Ermenistan bu şekilde durumu kontrol altında tutmak istiyordu. Ne barış, ne savaş – sürekli müzakerelerin bu şekilde devam edeceğini sanıyorlardı. Aynı zamanda yeni Ermeni hükümetine dair umutlar da giderek azaldı.

Önceki hükümete baktığımızda Ermenistan’ın kriminal savaş suçluları tarafından yönetilen bir rejim olduğunu açıkça görürüz. Hocalı soykırımına iki cumhurbaşkanı bizzat katılmıştır. Bunun hesabını vermeliler, sorumlu olmalılar. Onlar Azerbaycan topraklarının yağmacılarıydı. Yirmi yıl boyunca işgal altındaki topraklarımızda bu taktiği uygulamak için ellerinden geleni yaptılar ve bu taktiği Ermenistan’da da uygulamaya başladılar.

Bugün bile Ermeni halkı onlardan nefret ediyor. Ancak mevcut Ermeni hükümetine ilişkin umutlar abartılmıştı. Mevcut Ermenistan hükümeti isteseydi Azerbaycan’la barış yapabilirdi. Azerbaycan buna hazırdı, uluslararası arabulucular da bunu biliyordu. Eski eşbaşkanlar, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünün yeniden sağlanması temelinde bu sorunu barışçıl bir şekilde çözmeye hazır olduğumuzu biliyorlardı. Azerbaycan’daki Ermeni azınlığın haklarını yeniden tesis etmeye ve güvence altına almaya hazırdık. Şimdi, savaştan ve son askeri operasyondan sonra, on gün önce bir kez daha ilan ettik: Karabağ’ın Ermeni nüfusunun haklarını güvence altına alacağız. Bu konudaki görüşümüzü, yeniden entegrasyonunu, dini, eğitimsel, kültürel, belediye hakları – tüm bu sorunlar uluslararası sözleşmelere uygun olarak çözülecektir. Bu, Azerbaycan’ın taraf olduğu tüm sözleşmelere, anayasamıza ve uluslararası yükümlülüklere uygun olarak yapılacaktır.

Ancak İkinci Karabağ savaşı öncesindeki duruma dönecek olursak, mevcut Ermeni yetkililerin bu fırsatı kaçırdığını düşünüyorum. Bizi hafife aldılar, yeteneklerini hafife aldılar. Yabancı askeri yardımı bize karşı kullanma planları vardı. Tabii burada ciddi anlamda yanılgıya düştüler. Azerbaycan’ın kendi topraklarında savaştığı açıktı. Bu bizim hakkımızdı. BM Şartı uyarınca meşru müdafaa hakkını tanıyan bir konuydu. Ermenistan üç yıl önce teslim olmak zorunda kaldı. Peki sonra ne oldu? Barış görüşmelerine hemen başladık. Otuz yıldır çatışmanın, soykırımın, nefretin acısını çeken millet ve ülke, ciddi bir siyasi irade ortaya koyarak siyasi bir adım attı: Barış teklifinde bulunduk. İlgili komisyonların kurulmasını teklif ettik. sınırın sınırlandırılması yapılmalıdır. Ancak Ermenistan buna olumlu yanıt vermedi. Bu yeni barış görüşmelerinde herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. Üç yılda yapılabilir. Yine yanlış hesaplama, yabancı patronlara güvenmek yine zor ve karmaşık bir durum yarattı.

Ermeni hükümet yetkililerinin, özellikle de üst düzey yetkililerin söylemlerine baktığınızda, bugün bizi yapmadığımız şeylerle suçluyorlar. 2019’da Ermenistan’ın mevcut lideri Hankendi’deki tribünden “Karabağ Ermenistan’dır ve mesele de bu” dedi. Bu bizim kırmızı çizgimizdi. Daha önce kimse böyle bir ifade kullanmamıştı. Bu elbette ateşkesin ihlaliydi: yani anlamsız, anlamsız müzakerelere ne gerek var? Ermenistan’ın başkanı resmen Azerbaycan’ın uluslararası alanda tanınan bir kısmının Ermenistan’a ait olduğunu söylüyorsa burada ne tür müzakereler tartışılabilir? Ancak yine de bunun siyasi bir hata olabileceğini düşündük. Ancak bunun ardından Ermenistan Savunma Bakanı, Ermenistan’ın bizimle yeni topraklar için yeni bir savaşa hazır olduğunu açıkladı. Demek istediğim, bizi yeni bir işgalle tehdit ettiler. Topraklarımızın yüzde 20’sinin işgal edilmesinin onlara yetmediği ortaya çıktı. Bakü’ye ulaşma, hatta Hazar Denizi’nde yüzme planları vardı. Planları tanklarla Bakü’ye gelmekti. Ancak Ermenistan’a ait tanklar bugün Askeri Ganimet Parkımızda sergileniyor. Birçok hata, yanlış hesaplama, potansiyelimizi, gücümüzü ve gücümüzü hesaba katmamak, bölge için ciddi bir felakete yol açtı.

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için hâlâ bir şans vardı. Ancak Azerbaycan’a yönelik tüm toprak iddialarına son vermek zorunda kaldılar. Çelişkili açıklamalar yapmaktan vazgeçmeleri gerekirdi. Bir yandan Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü tanıdıklarını söylediler. Öte yandan 2 Eylül’de Ermenistan Devlet Başkanı sözde rejimin başına bağımsızlığına ilişkin bir tebrik mektubu gönderdi. Peki bu nasıl mümkün olabilir? Bu, utanç verici yenilgiden üç yıl sonra, kendi bilgilerine göre 12.000 firarisi olan ve bir sprinter gibi topraklarımızdan kaçan aynı Ermenistan’ın bize karşı yeni bir toprak iddiasında bulunması anlamına geliyordu.

Bu da kırmızı çizginin bir başka ihlaliydi. 9 Eylül’de bu bizim zaten ikinci kırmızı çizgimizdi. Sözde Dağlık Karabağ’ın sözde “parlamentosu”, 22 kişinin oyu ile “Dağlık Karabağ rejiminin cumhurbaşkanı”nı seçti ve o “cumhurbaşkanı” konuşmasında, “Dağlık Karabağ rejimi için mücadele edeceğiz” dedi. durum. Peki bu ne anlama geliyor ve buna nasıl yanıt vermeliyiz? Buna nasıl dayanabilirdik? Tabi ki dayanamadık. On gün önce yaşanan olayların nedeni, Ermenistan Başbakanı’nın ve himaye ettiği Karabağ’daki ayrılıkçıların sorumsuz politikası ve eylemleriydi.

Terörle mücadele tedbiri 24 saatten kısa bir sürede uygulandı. Bunun sonucu ne oldu? Devam ettik mi? HAYIR! Bizim böyle bir niyetimiz yoktu. Sonunda istediğimiz yerde duracaktık. Bunu söylemek o kadar da zor değil. Ama niyetimiz bu değildi. Biz Ermenistan’ın toprak bütünlüğünü tanıdık, bunu ilan ettik ve bunu samimiyetle söylüyoruz. Yani niyetimiz başka olsaydı 20 Eylül’de operasyon durmazdı. Bunu herkesin bilmesini istiyorum. Bunu Ermeni yetkililer bilsin, arkasındaki patronlara da bilsin, bugün Azerbaycan’a karşı kabul edilemez planlar yapan taraflara şu mesajı gönderiyorum: Sabrımızla oynamayın. Sabırlıyız ama kararlıyız. Kendimizi haklı gösterebiliriz ve kanıtlayabiliriz. Gücümüz olduğu için değil, adalet bizden yana olduğu için.

20 Eylül’den sonra temsilcilerimizin oturup barış anlaşması taslağı üzerinde çalışma zamanı geldi. 20 Eylül’de egemenliğimizi zaten yeniden tesis ettik. Bundan sonra yakın zamanda barış anlaşmasını imzalamak daha kolay olacak. Bununla birlikte elbette sınırların belirlenmesi konusunda da aktif olarak çalışmalı ve uzun süredir devam eden bu çatışmaya son vermeliyiz. Azerbaycan’da barış istiyoruz. Bugün Zengilan’da gördükleriniz bizim barış istediğimizi, bu toprakları geri almak istediğimizi, soydaşlarımızı vatanlarına döndürmek istediğimizi kanıtlıyor. Kafkasya’da barış ve istikrar istiyoruz. Bu mümkün ve seçim Ermenistan’ın.

8 Kasım 2020 tarihinde Şuşa Ordumuz tarafından kurtarıldı ve bu da bizim irademizin bir tezahürüdür. İki gün sonra Ermenistan kapitülasyon anlaşmasını imzaladı ve Azerbaycan 30 yıllık işgale son verdi. 23 Nisan’da Ermenistan sınırında sınır geçiş noktası oluşturarak toprak bütünlüğümüzü tam olarak sağladık. Çünkü tüm sınırlarımızın kontrolünü yeniden ele geçirdik. Tabii 20 Eylül’de egemenliğimizi yeniden kazandık. Yani artık topraklarımızda “gri” bölgeler kalmamış, kaçak yapılar kalmamış, bölücülüğe son verilmiştir. Bu, güçlü siyasi irademizin göstergesidir. Bu, Azerbaycan hükümetinin Ermenistan’la barışa hazır olduğunu gösteriyor ve bu iyi bir sinyal, -bazıları hâlâ intikamcı, rövanşist düşüncelerle yaşıyor – bu onlar için bu fikirlerden kurtulmaları yönünde güçlü bir sinyal.

20 Eylül’de Karabağ’daki Ermeni ordusuna şunu ilan ettik: Silahlarınızı bırakın ve oradan ayrılın. Ve öyle oldu ve oldu. Yani sözümüzü ve sözümüzü tutarız, ona sadıkız. Eminim ki, eğer Ermeni hükümeti bu olayları doğru analiz ederse, “Karabağ Ermenistan’dır!” açıklamasının ardından – 2019’da yaptığı açıklamanın ardından 20 Eylül’e kadar yaşananları doğru analiz ederse barış yakındır. Bu bizim geleceğe yönelik vizyonumuzdur. Bölgenin geleceğine dair vizyonumuz budur ve uluslararası aktörlerin ve komşularımızın tavrımızın yapıcı olduğunu göreceğini düşünüyorum.

Değerli misafirler, sevgili dostlar, bir kez daha Doğu Zengezur, Zengilan’a hoş geldiniz. Foruma başarılar dilerim.

xxx

Ardından BM Habitat Programı (UN-HABITAT) İcra Direktörü Bayan Maimuna Mohd Sharif bir konuşma yaptı.

xxx

Çeşitli zorluklar ve belirsizlikler karşısında ekonomik olarak büyüyebilen sürdürülebilir şehirler inşa etme konusunda stratejileri tartışmak, fikir alışverişinde bulunmak ve iş birliği yapmak üzere çeşitli paydaşları, uzmanları, politikacıları ve toplulukları bir araya getiren Forum’un açılış töreninin ardından etkinlik, Çeşitli konular. İlk olarak “Ortak yeniden yapılanma – bölgesel istikrar ve sürdürülebilir kalkınma için işbirliği fırsatları” başlıklı özel bir oturum düzenlendi.

Ardından, “Sürdürülebilir ve sürdürülebilir kalkınma: stratejiler, eylem yönleri ve uluslararası işbirliği fırsatları” başlıklı ilk oturumda, yeniden yapılanma – kurtarılmış alanların rehabilitasyonu için stratejiler, ortak hareket, bölgesel ekonomik kalkınma için ulaşım yeteneklerinin koordinasyonu ve güçlendirilmesi, inşaat refah ve barış köprüleri, çatışma çözümü ve şehir planlamasının geliştirilmesinde uluslararası işbirliğinin rolü gibi konular tartışıldı.

“Yıkımdan sürdürülebilirliğe: parlak bir geleceğe giden yol” başlıklı ikinci oturumda, gizli tehditle mücadele – mayın kirliliği ve sürdürülebilir kalkınmaya etkisi, bölgesel merkezlerin canlandırılması, Karabağ’da işbirliği fırsatları ve usta Zengilan şehrinin planı görüşüldü.

Etkinliğin sonunda Ağalı’nın “akıllı köy”ünü ziyaret eden katılımcılar, Zengilan’da hızla yürütülen imar projeleriyle tanıştı.

NUFA2’nin bir sonraki oturumlarının başkent Bakü’de gerçekleştirileceğini ve 1 Ekim’de sona ereceğini de belirtelim. 2 Ekim’de başkentimiz ilk kez Dünya Yerleşim Günü’ne ev sahipliği yapacak. O gün, etkili uluslararası uzmanlar ve hükümet yetkilileri “Sürdürülebilir kentsel ekonomi” teması üzerine konuştu. “Kalkınma ve yenilenmenin itici güçleri olarak şehirler” teması altında, erişilebilir ve kaliteli kentsel yaşamı teşvik etmenin ve sürdürülebilir şehirler geliştirmenin zorluklarını tartışacaklar.

Büyük boyutlu görseller
TÜM YAZILAR
HABERLER
BELGELER
VİDEOLAR
RESİMLER

kaynak:https://president.az/az/articles/view/61358